Vanavond is het eindelijk zover: de première van Thuis. Eindelijk, want het theaterstuk van Hugo Claus is steeds minder vaak te zien op professionele podia. “Hugo Claus heeft zo veel fantastische dingen gemaakt, en die geraken zowat in verval”, vertellen producenten Frank Aernout en Ann De Winne. “Zijn stukken worden nog wel gespeeld door liefhebbers, en daar is niets op tegen, maar zij spelen dat natuurlijk in kleinere kringen. Daarom dachten we: waarom zouden we dat niet nog eens professioneel opvoeren?”
Thuis is de tweede productie van theatermaker één zee, die er een zeer succesvol eerste seizoen op heeft zitten met Achter de Schermen. “Dat stuk is eigenlijk de rechtstreekse aanleiding van ons ontstaan. Op een namiddag zaten we te praten met Carry Goossens, wanneer hij plots zei dat hij The Dresser (de originele naam van het stuk, nvdr.) nog eens wou spelen. Wij hebben meteen geroepen dat we dat wouden doen, want dat sloot perfect aan bij het sluimerende verlangen om meer repertoiretheater te brengen.”
“De naam kwam er dankzij mijn zus”, vertelt De Winne. “Haar kleinkinderen waren op reis, en via FaceTime vertelden ze haar dat ze drie zwembaden en één zee hadden. Achteraf bedachten we ons dat we dat wel mooi vonden. Het is ook een mooi beeld: een zee van talent, mogelijkheden en liefde.”
“Herkenbaar”
Voor haar tweede stuk kan de theatermaker opnieuw rekenen op enkele klinkende namen uit de Vlaamse theater- en televisiewereld. Zo is Marleen Merckx te zien als Monique Vandaele. “Zij heeft echt de broek aan in huis, maar ze is vooral erg gefrustreerd en voelt altijd de noodzaak om haar man (gespeeld door Koen Van Impe) te kakken te zetten”, vertelt de actrice. “Haar grootste frustratie is haar zoon (Briek Lesage) die nooit thuiskomt. En wanneer hij dan eindelijk thuiskomt, heeft hij een liefje (Britt Das) bij. Dat bevalt haar natuurlijk ook niet.”
Thuis is een van de minder bekende werken van Hugo Claus: “Iedereen kent Vrijdag, Suiker en Een Bruid in de Morgen. Die heb ik trouwens ook al vaak op de planken gezien, maar Thuis niet. Ik wist van het bestaan ervan, maar ik had het ook nog nooit gelezen.” Merckx is dan ook blij dat het stuk de komende weken opnieuw opgevoerd zal worden: “Het is een stuk vol intriges en onderhuidse spanningen, iets wat volgens mij herkenbaar is binnen elk gezin. Bij Claus wordt dat echter nooit uitgesproken. Met een heel grote omweg kom je uiteindelijk achter een bepaald probleem. Dat is de fond van het verhaal: er wordt veel gesproken, maar weinig gezegd.”
Het stuk werd geschreven in 1975. Hoewel de taal licht verouderd is, houdt de cast zich zeer strikt aan Claus’ schrijfwerk. “We hebben een tijdje tekstanalyse gedaan rond de tafel, en dan is het moment aangebroken waarop je de vloer op gaat. Daar begin je dan te proberen, te improviseren en opnieuw weg te gooien. Hoe langer we op die vloer stonden, hoe meer we beseften dat we gewoon de regieaanwijzingen van Claus zelf moesten volgen. Het is een zeer goed theaterauteur: zijn dialogen zijn heel goed geschreven, maar zijn regieaanwijzingen kloppen vooral.”
Marilou Mermans vervolledigt de cast als moeder van de vorige eigenaar van het huis waarin het echtpaar Vandaele woont. Zij zijn, als onderdeel van de verkoopovereenkomst, verplicht om voor haar te zorgen zolang ze nog leeft. “Dat is een grote stressfactor voor het gezin. Marilou speelt dat fantastisch, maar haar personage, het oude wijf, is degoutant”, lacht Merckx.
Thuis is tot en met 1 december te zien in de Rode Zaal van het Fakkeltheater, tickets en info via fakkeltheater.be. Het stuk gaat later op tournee langs de Vlaamse theaters.
Lees ook: Theatermaker één zee vanaf november in het Fakkeltheater met Thuis